Wstęp
Słowo objawienie (gr. apokalupsis) niesie ze sobą ideę ukazania (odsłonięcia, wyjawienia) tego co do tej pory było zasłonięte/ ukryte. Dzięki objawieniu rzeczy, sprawy mogą być widziane i poznane takimi jakimi rzeczywiście są.
W kontekście teologii mówiąc o objawieniu mówimy o ujawnieniu religijnej rzeczywistości. Wiara chrześcijańska opiera się na „samoobjawieniu się Boga”1. Jest źródłem poznania zarówno Boga (na tyle ile On nam się objawił), lecz także stanu ludzkości. Dzięki objawieniu możemy wiedzieć o rzeczach, do których sami nie moglibyśmy dojść rozumowo czy empirycznie. Poznać Boga (Jego istnienie, naturę, działanie) możemy wyłącznie dlatego, że objawił samego Siebie.
Co zaś najistotniejsze Boże objawienie ukazuje nam drogę zbawienia.
Rodzaje objawienia
Teologia ze względu na zakres i formę dzieli (rozróżnia) objawienie na ogólne i szczegółowe.
Objawienie ogólne
Objawienie ogólne, nazywane również częściowym jest objawieniem „się Boga poprzez dzieło stworzenia”2. Objawienie to, to zarówno objawienie się Boga w przyrodzie, doświadczenie moralne („objawienie Boga w sumieniu”), poprzez historię oraz powszechny zmysł religijny człowieka.
Choć objawienie ogólne może być silną przesłanką co do istnienia Boga, to jednak na jego podstawie nie możemy powiedzieć nic o naturze (osobowości) Boga. Jest więc ono nie wystarczające do tego, by poznać Boga. Jak pisze Konstanty Wiazowski3 owo objawienie ma rolę podrzędna i jest podporządkowane objawieniu szczegółowemu (pełnemu).
Objawienie szczegółowe
Objawienie szczegółowe (nazywane również szczególnym, jak również pełnym) przewyższa swą jasnością i pełnią objawienie naturalne (ogólne)4.
Objawienie to oznacza sposoby, którymi posłużył się Bóg, by dać się poznać w głębszym wymiarze. W jego centrum stoi Wcielenie, a przekazane jest poprzez natchnione przez Boga Słowa (Pismo Święte).5
Osoba Jezusa jest centrum objawienia. Ukazuje nam naturę, osobę i charakter Boga. Zapis „tego” objawienia znajduje się w Piśmie Świętym – jest to objawienie nieomylne, a dotyczy także woli Bożej. Jezus objawił ludziom Ojca zarówno poprzez słowa jak i swój charakter i czyny. Zaś poprzez przekaz biblijny Bóg przemawia ciągle, także do współczesnego człowieka.
Samo objawienie się Boga jako podstawa dla refleksji teologicznej
Konieczność objawienia
Istniała konieczność objawienia się Boga ponieważ człowiek jako istota grzeszna (upadła) nie byłby w stanie dojść do poznania Prawdy. Skazany byłby na ciągłe spekulacje i domysły. Jednak Bóg postanowił odsłonić tajemnicę i poprzez objawienie, które jest progresywne (postępujące) przychodzi do człowieka, by nie tylko powiedzieć coś o sobie, lecz przede wszystkim umożliwić odbudowanie relacji Stwórcy ze swym stworzeniem.
Tylko dzięki temu, że Bogu spodobało się objawić człowiekowi, możemy coś o Nim powiedzieć.
Niewystarczalność objawienia ogólnego
Bóg objawiony w przyrodzie i dziejach (historii) ciągle jest Bogiem o którym niewiele można powiedzieć. Co więcej owe objawienie może być niewystarczające do przekonania o istnieniu Boga. Stąd koniecznym było kolejne objawienie, którym się Bóg posłużył. Owo najpełniejsze objawienie przez życie i dzieło Jezusa Chrystusa.
Jezus Chrystus jako jedyna droga poznania Boga
Wcielenie Boga stało się pełnią objawienia. Dotyczy to nie tylko słów (nauczania) Jezusa, ale także Jego charakteru i czynów. Jezus to Słowo Boga, które „stało się ciałem i zamieszkało pośród nas” (J 1,1.14). Jak pisze Milne: „Jest to centralny, szczytowy punkt wszelkiego Bożego Objawienia: sam Bóg w Osobie Jezusa Chrystusa, ucieleśnienie pełni Boskości i człowieczeństwa.”6
Objawienie szczegółowe w relacji do objawienia ogólnego jest objawieniem pełniejszym i zupełnym. Jest także wystarczającym, by człowiek mógł poznać i nawiązać relacje ze Stwórcą.
Podstawa pracy teologii – Pismo Święte
Chrześcijańska teologia (nauka o Bogu) nie jest więc próbą dojścia do poznania Boga w oparciu o własne wysiłki (czy to rozumowe, czy empiryczne). Jest refleksją nad tym co Bóg sam o sobie nam powiedział. I to zarówno poprzez objawienie ogólne jak i szczegółowe. Jako zaś, że zapis objawienia mamy w Piśmie Świętym, które ciągle przemawia do człowieka teologia bazuje na Piśmie jako podstawowym materiale „badawczym”.
Bez objawienia się Boga teologia nie miała by racji bytu. Pozostała by w sferze domysłów, swego rodzaju religijnym science fiction. Zaś najpełniejsze objawienie pozwala teologii odpowiadać na egzystencjalne i etyczne pytania człowieka w oparciu nie o „własną, ludzką” mądrość, lecz dostarczać odpowiedzi niejako „z zewnątrz”. Odpowiedzi obiektywne, prawdziwe, a przez to godne zaufania.
Zakończenie
Z powodu grzesznej kondycji człowieka niemożliwe jest, by ten mógł wiedzieć coś więcej o Bogu ponadto, że ten może istnieć. Tak więc objawienie ogólne poprzez stworzenie, sumienie i historię, choć wskazuje na konieczność istnienia Stwórcy nie jest wystarczające do poznania Boga. Bez samoobjawienia się Boga, teologia nie mogłaby nic o Nim powiedzieć. A człowiek skazany by był na snucie jedynie domysłów i spekulacji. Stąd istniała konieczność objawienia szczególnego dzięki któremu możemy „poznać Ojca”.
---- Przypisy ----
1. Wiazowski Konstanty, Podstawy naszej wiary, wyd. Słowo Prawdy, W-wa 1987r., s. 18
2. Bruce Milne, Poznaj prawdę, Kompedium Teologii chrześcijańskiej, wyd. Areopag, Katowice 1992r., s. 17
3. Wiazowski Konstanty, dz. cyt., s. 20
4. Por. Wiazowski Konstanty, Podstawy naszej wiary, wyd. Słowo Prawdy, W-wa 1987r., s. 21
5. Bruce Milne, dz. cyt, wyd. Areopag, Katowice 1992r., s. 20
6. Tamże, s. 20
„Nikt nie zna Syna tylko Ojciec, i nikt nie zna Ojca, tylko Syn i ten, komu Syn zechce objawić” - Mt 11,27
Słowo objawienie (gr. apokalupsis) niesie ze sobą ideę ukazania (odsłonięcia, wyjawienia) tego co do tej pory było zasłonięte/ ukryte. Dzięki objawieniu rzeczy, sprawy mogą być widziane i poznane takimi jakimi rzeczywiście są.
W kontekście teologii mówiąc o objawieniu mówimy o ujawnieniu religijnej rzeczywistości. Wiara chrześcijańska opiera się na „samoobjawieniu się Boga”1. Jest źródłem poznania zarówno Boga (na tyle ile On nam się objawił), lecz także stanu ludzkości. Dzięki objawieniu możemy wiedzieć o rzeczach, do których sami nie moglibyśmy dojść rozumowo czy empirycznie. Poznać Boga (Jego istnienie, naturę, działanie) możemy wyłącznie dlatego, że objawił samego Siebie.
Co zaś najistotniejsze Boże objawienie ukazuje nam drogę zbawienia.
Rodzaje objawienia
Teologia ze względu na zakres i formę dzieli (rozróżnia) objawienie na ogólne i szczegółowe.
Objawienie ogólne
Objawienie ogólne, nazywane również częściowym jest objawieniem „się Boga poprzez dzieło stworzenia”2. Objawienie to, to zarówno objawienie się Boga w przyrodzie, doświadczenie moralne („objawienie Boga w sumieniu”), poprzez historię oraz powszechny zmysł religijny człowieka.
Choć objawienie ogólne może być silną przesłanką co do istnienia Boga, to jednak na jego podstawie nie możemy powiedzieć nic o naturze (osobowości) Boga. Jest więc ono nie wystarczające do tego, by poznać Boga. Jak pisze Konstanty Wiazowski3 owo objawienie ma rolę podrzędna i jest podporządkowane objawieniu szczegółowemu (pełnemu).
Objawienie szczegółowe
Objawienie szczegółowe (nazywane również szczególnym, jak również pełnym) przewyższa swą jasnością i pełnią objawienie naturalne (ogólne)4.
Objawienie to oznacza sposoby, którymi posłużył się Bóg, by dać się poznać w głębszym wymiarze. W jego centrum stoi Wcielenie, a przekazane jest poprzez natchnione przez Boga Słowa (Pismo Święte).5
Osoba Jezusa jest centrum objawienia. Ukazuje nam naturę, osobę i charakter Boga. Zapis „tego” objawienia znajduje się w Piśmie Świętym – jest to objawienie nieomylne, a dotyczy także woli Bożej. Jezus objawił ludziom Ojca zarówno poprzez słowa jak i swój charakter i czyny. Zaś poprzez przekaz biblijny Bóg przemawia ciągle, także do współczesnego człowieka.
Samo objawienie się Boga jako podstawa dla refleksji teologicznej
Konieczność objawienia
Istniała konieczność objawienia się Boga ponieważ człowiek jako istota grzeszna (upadła) nie byłby w stanie dojść do poznania Prawdy. Skazany byłby na ciągłe spekulacje i domysły. Jednak Bóg postanowił odsłonić tajemnicę i poprzez objawienie, które jest progresywne (postępujące) przychodzi do człowieka, by nie tylko powiedzieć coś o sobie, lecz przede wszystkim umożliwić odbudowanie relacji Stwórcy ze swym stworzeniem.
Tylko dzięki temu, że Bogu spodobało się objawić człowiekowi, możemy coś o Nim powiedzieć.
Niewystarczalność objawienia ogólnego
Bóg objawiony w przyrodzie i dziejach (historii) ciągle jest Bogiem o którym niewiele można powiedzieć. Co więcej owe objawienie może być niewystarczające do przekonania o istnieniu Boga. Stąd koniecznym było kolejne objawienie, którym się Bóg posłużył. Owo najpełniejsze objawienie przez życie i dzieło Jezusa Chrystusa.
Jezus Chrystus jako jedyna droga poznania Boga
Wcielenie Boga stało się pełnią objawienia. Dotyczy to nie tylko słów (nauczania) Jezusa, ale także Jego charakteru i czynów. Jezus to Słowo Boga, które „stało się ciałem i zamieszkało pośród nas” (J 1,1.14). Jak pisze Milne: „Jest to centralny, szczytowy punkt wszelkiego Bożego Objawienia: sam Bóg w Osobie Jezusa Chrystusa, ucieleśnienie pełni Boskości i człowieczeństwa.”6
Objawienie szczegółowe w relacji do objawienia ogólnego jest objawieniem pełniejszym i zupełnym. Jest także wystarczającym, by człowiek mógł poznać i nawiązać relacje ze Stwórcą.
Podstawa pracy teologii – Pismo Święte
Chrześcijańska teologia (nauka o Bogu) nie jest więc próbą dojścia do poznania Boga w oparciu o własne wysiłki (czy to rozumowe, czy empiryczne). Jest refleksją nad tym co Bóg sam o sobie nam powiedział. I to zarówno poprzez objawienie ogólne jak i szczegółowe. Jako zaś, że zapis objawienia mamy w Piśmie Świętym, które ciągle przemawia do człowieka teologia bazuje na Piśmie jako podstawowym materiale „badawczym”.
Bez objawienia się Boga teologia nie miała by racji bytu. Pozostała by w sferze domysłów, swego rodzaju religijnym science fiction. Zaś najpełniejsze objawienie pozwala teologii odpowiadać na egzystencjalne i etyczne pytania człowieka w oparciu nie o „własną, ludzką” mądrość, lecz dostarczać odpowiedzi niejako „z zewnątrz”. Odpowiedzi obiektywne, prawdziwe, a przez to godne zaufania.
Zakończenie
Z powodu grzesznej kondycji człowieka niemożliwe jest, by ten mógł wiedzieć coś więcej o Bogu ponadto, że ten może istnieć. Tak więc objawienie ogólne poprzez stworzenie, sumienie i historię, choć wskazuje na konieczność istnienia Stwórcy nie jest wystarczające do poznania Boga. Bez samoobjawienia się Boga, teologia nie mogłaby nic o Nim powiedzieć. A człowiek skazany by był na snucie jedynie domysłów i spekulacji. Stąd istniała konieczność objawienia szczególnego dzięki któremu możemy „poznać Ojca”.
„Wielokrotnie i wieloma sposobami przemawiał Bóg dawnymi czasy do ojców przez proroków; ostatnio, u kresu tych dni, przemówił do nas przez Syna (...)” - Hebr 1,1-2a
---- Przypisy ----
1. Wiazowski Konstanty, Podstawy naszej wiary, wyd. Słowo Prawdy, W-wa 1987r., s. 18
2. Bruce Milne, Poznaj prawdę, Kompedium Teologii chrześcijańskiej, wyd. Areopag, Katowice 1992r., s. 17
3. Wiazowski Konstanty, dz. cyt., s. 20
4. Por. Wiazowski Konstanty, Podstawy naszej wiary, wyd. Słowo Prawdy, W-wa 1987r., s. 21
5. Bruce Milne, dz. cyt, wyd. Areopag, Katowice 1992r., s. 20
6. Tamże, s. 20
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz